Բժիշկներ
«Հայրենիքի նվիրյալները` 1991-1994» շարքից` անեսթոզիոլոգ Արա Պապյան. «Ես շեղվեցի` ինչպես պատերազմի բոլոր մասնակիցները…»
![«Հայրենիքի նվիրյալները` 1991-1994» շարքից` անեսթոզիոլոգ Արա Պապյան. «Ես շեղվեցի` ինչպես պատերազմի բոլոր մասնակիցները…» «Հայրենիքի նվիրյալները` 1991-1994» շարքից` անեսթոզիոլոգ Արա Պապյան. «Ես շեղվեցի` ինչպես պատերազմի բոլոր մասնակիցները…»](up/article/big/file_57503_9169686.jpg)
Խոսենք Ձեր անցած ճանապարհի մասին:
1976 թվականին ավարտել եմ Երևանի բժշկական ինստիտուտը, ապա մեկ տարի աշխատել եմ Մոր և մանկան առողջության պահպանման գիտաբժշկական իսնտիտուտում, հետո տեղափոխվել եմ Ուռուցքաբանության ազգային կենտրոն, որտեղ աշխատում եմ մինչև օրս:
Բժիշկ դառնալը երազանք չի եղել, պարզապես այդպես ստացվեց: Արվեստագետների ընտանիքից եմ՝ մայրս դաշնակահար է, հայրս՝ նկարիչ: Ես առաջնորդվում եմ այն սկզբունքով, որ եթե ինչ-որ բան անում ես, պետք է լավ անես:
Ի՞նչ է Ձեզ համար հայրենիքը:
Հայրենիքը ընկերներս են, ընտանիքս, ծննդավայրս, նախնիներիս գերեզմանները, ժողովուրդը…հայրենիքն ամեն ինչ է:
Արցախյան պատերազմ…
Արցախյան պատերազմին մասնակցության համար առաջարկ եղավ և ես գնացի: Սկզբում գնացի Շահումյան, որովհետև ասացին, որ այնտեղ վիրավորները շատ են, բայց անեսթեզիոլոգ չկա: …Չէի կարող չգնալ: Երբ տեսնում ես ոտքը կտրված երեխա, մահացած հարս, արդեն կարծես թե շեղվում ես: …Ու ես շեղվեցի, ինչպես պատերազմի բոլոր մասնակիցները: Արդեն չես կարող հետ գնալ ու հանգիստ ապրել… Ընկերներդ են այնտեղ… Դու պետք ես այնտեղ, և որքան էլ վախենաս, ցանկանաս ապրել, մտածես ընտանիքիդ մասին, մեկ է, գնում ես: Դա բոլորի մոտ կար:
Արցախում մնացի մինչև պատերազմի վերջը:
Ձեր ընկերներն այնտեղ…
Այդ տղաներն արդեն մեծ են կամ չկան այլևս. չկա Մարությանը, որն այդ բոլորը ստեղծել էր, մեծ գործ արել, բժշկական օգնության ծառայությունը հրաշալի կազմակերպել: Արտասահմանից անգամ եկել և ուսումնասիրել են այդ փորձը, որովհետև այն շատ արդյունավետ էր աշխատում: Ամեն պատերազմ իր առանձնահատկություններն ունի: Եվ քանի որ մեզ մոտ տարածքները փոքր են, առանձնահատուկ մոտեցում և ռազմավարություն էր պետք, և այն մշակվել էր:
Ի՞նչ է պատերազմը:
Պատերազմը ընկերների կորուստ է, ծանր վիրավորներ… Ես Մեղրյանի ջոկատի բժիշկն էի: Չգիտեմ, թե որքանով եմ օգուտ տվել:
Եկել էր մի տղա՝ բժիշկ, դեռ 3 ամիս ամուսնացած, և այն ուղղաթիռը, որը ես պետք է նստեի, նա է նստել և զոհվել է, ուղղաթիռը ռմբակոծվել էր: Ես չգնացի, որովհետև վիրավորվել էի աջ ուսից, և դրա համար երևի պետք է ճակատագրին շնորհակալ լինեմ:
Բիշկն այնտեղ, այդ օրերին հարաբերական իմաստ ուներ: Ջոկատը դիվերսիոն էր, և մենք էլ էինք դուրս գալիս կռվի, մասնակցում մարտերին: Իրավիճակն այնպիսին էր, որ հնարավոր չէր միայն ականատես լինել: Հետո եկավ Արմինան, որի ամուսինը զոհվեց ուղղաթիռի ռմբակոծման ժամանակ, և դարձավ հիմնական բժիշկ: Շատ քաջ աղջիկ էր, և իր մասին ավելի շատ պետք է գրվի:
Հիշողություններ…
Իհարկե՛, հիմա միայն լավն եմ հիշում:
Ամենատխուր օրը…
Շահումյանում 17 տարեկան մի տղա, ով ընտանիքի միակ տղան էր, մարտի ժամանակ զոհվեց` դիպուկահարի գնդակից… Տխուր օր էր, երբ Մոնթեն զոհվեց, Մեղրյանը զոհվեց, ո՞րն ասեմ: Գրեթե բոլորն էլ պատերազմի ժամանակ տխուր օրեր են:
Դուք, որպես մարդ՝ պատերազմից առաջ և հետո…
Բոլորը պատերազմից առաջ և հետո տարբեր մարդիկ են դառնում, փոխվում են: Ես ևս …Եթե մինչև այդ մարդու վրա չէի կարող զենք բարձրացնել, այդ ընթացքում սովորեցի: Լավ բան չէ, բայց դա մտնում է ռեֆլեքսի մեջ և…լավ բան չէ:
Փոխվում են կյանքի գնահատականը, արժեքները. այն, ինչ մինչև այդ թվում էր շատ կարևոր, դառնում է ոչ այնքան կարևոր:
Արցախը Ձեզ համար դրանից հետո:
Իմ նախնիները Արցախից են եղել՝ պապս, տատս: Երբ վիճում էին միմյանց հետ՝ արցախյան բարբառով էին վիճում: Եվ մանկությունից այդ բարբառը հասկանում էի, ու Արցախում ավելի հեշտ էր տեղացիներին հասկանալը: Մերոնք միշտ ասում էին, որ Արցախը Շվեյցարիայի նման երկիր է: Ինձ թվում էր, թե նրանց պատմածները ինչ-որ անցյալ են և ինձնից շատ հեռու: Բայց պարզվեց, որ շատ մոտ են…
Մինչև պատերազմը Արցախում չէի եղել… Դա իմ կյանքի շատ կարևոր շրջան էր:
Մարդկային փոխհարաբերություններն այդ օրերին…
Այնտեղ մարդը միանգամից երևում է իր որակով, կարելի՞ է նրա հետ ընկերություն անել, թե` ոչ: Արցախցիները մեզ որպես իրենց հարազատներ էին ընդունում:
Հավաքվո՞ւմ եք պատերազմական ընկերներով:
Նշում ենք մայիսի 9-ը և գրեթե միշտ Արցախում: Բոլորը հրաշք մարդիկ են, Արցախն ինքը հրաշքի է նման:
Ի՞նչ դասեր պետք է քաղենք մեր ապրածից:
Ընդհանրապես մենք դաս չքաղող ժողովուրդ ենք, ցավոք: Հայրենասիրությունը մեզ համար ինքնափրկության խնդիր է: Մենք պետք է կամ գնանք և հայրենիք չունենանք, կամ պետք է ամեն գնով մնանք, պայքարենք և ապրենք մեր հողի վրա:
![](images/calendar.png)
Կարդացեք նաև
![ԵՊԲՀ. Հայրապետ Գալստյանի՝ կյանքեր փրկելու գլխավոր դեղատոմսը չհուսահատվելն է. զրույց բժշկագիտության նահապետի հետ ԵՊԲՀ. Հայրապետ Գալստյանի՝ կյանքեր փրկելու գլխավոր դեղատոմսը չհուսահատվելն է. զրույց բժշկագիտության նահապետի հետ](up/article/small/file_64234_509905.jpg)
84-ամյա անվանի բժիշկ-գիտնական Հայրապետ Գալստյանը կյանքի 64 տարիները նվիրել է մարդկանց կյանքերի փրկության կարևոր գործին...
![](images/calendar.png)
![ԵՊԲՀ. Բժշկագիտության մեջ մեծ ավանդ ունեցած հայ կանայք (մաս 2) ԵՊԲՀ. Բժշկագիտության մեջ մեծ ավանդ ունեցած հայ կանայք (մաս 2)](up/article/small/file_64224_3124947.png)
Սիրելի՛ համալսարանականներ, ձեր ուշադրությանն ենք ներկայացնում բժշկագիտության մեջ մեծ ավանդ ունեցած ևս 10 հայ կին գիտնականի անուն...
![](images/calendar.png)
![Ապրիլի 3-ին ծնվել է ռուս բժիշկ, ծանր ատլետ, ողնուղեղային վնասվածքներով հիվանդների ռեաբիլիտացիայի մեթոդիկայի հեղինակ Վալենտին Դիկուլը Ապրիլի 3-ին ծնվել է ռուս բժիշկ, ծանր ատլետ, ողնուղեղային վնասվածքներով հիվանդների ռեաբիլիտացիայի մեթոդիկայի հեղինակ Վալենտին Դիկուլը](up/article/small/file_24751_7455005.jpg)
Վալենտին Իվանովիչ Դիկուլը ծնվել է 1948 թ. ապրիլի 3-ին Կաունաս (Լիտվա) քաղաքում: Ծնողների մահվան պատճառով տղան ապրել է մանկատանը: Այնտեղ նա սովորել է ձեռնածություն և ակրոբատիկա...
![](images/calendar.png)
![ԵՊԲՀ. Նոբելյան առաջին հայազգի դափնեկիր Արդեմ Պատապուտյանի՝ գիտությամբ զբաղվելու 13 կանոնները ԵՊԲՀ. Նոբելյան առաջին հայազգի դափնեկիր Արդեմ Պատապուտյանի՝ գիտությամբ զբաղվելու 13 կանոնները](up/article/small/file_63822_6538336.jpg)
Նոբելյան առաջին հայազգի դափնեկիր, Երևանի Մխիթար Հերացու անվան պետական բժշկական համալսարանի պատվավոր դոկտոր, ամերիկահայ ականավոր գիտնական...
![](images/calendar.png)
![Դեկտեմբերի 22-ին ծնվել է ռուս սրտային վիրաբույժ, գիտնական և բժշկական գիտության կազմակերպիչ Լեո Բոկերիան Դեկտեմբերի 22-ին ծնվել է ռուս սրտային վիրաբույժ, գիտնական և բժշկական գիտության կազմակերպիչ Լեո Բոկերիան](up/article/small/file_22504_405912.jpg)
Բոկերիան աշխարհի այն քիչ սրտավիրաբույժների շարքին է դասվում, ովքեր կատարում են սրտի հետ կապված վիրահատությունների հայտնի արսենալ՝ ամենատարբեր ախտահարումների դեպքում: Վիրահատություններից շատերն այսօր աշխարհում չունեն...
![](images/calendar.png)
![ԵՊԲՀ. Կես դար՝ բժշկության ոլորտում. Գագիկ Բազիկյանի մասնագիտական ուղին ԵՊԲՀ. Կես դար՝ բժշկության ոլորտում. Գագիկ Բազիկյանի մասնագիտական ուղին](up/article/small/file_62971_7339423.jpg)
Երևանի բժշկական ինստիտուտի բուժական ֆակուլտետում Գագիկ Բազիկյանը սովորել է 1966-1972 թվականներին: 1973 թվականին նա ընդունվել է Ռենտգենոլոգիայի և օնկոլոգիայի ինստիտուտ...
![](images/calendar.png)
![«Արմենիա» ՀԲԿ արյան ծառայությունը. հարցազրույց Մարինե Թովմասյանի հետ. armeniamedicalcenter.am «Արմենիա» ՀԲԿ արյան ծառայությունը. հարցազրույց Մարինե Թովմասյանի հետ. armeniamedicalcenter.am](up/article/small/file_62927_3476849.jpg)
Խոսենք «Արմենիա» ՀԲԿ արյան ծառայության մասին:
Կենտրոնում կատարվում են արյան հետ կապված այն գործառույթները, որոնք իրականացվում են...
![](images/calendar.png)
![Ի՞նչ է փոխվել. 16 տարի անց հարցազրույց Արմեն Չարչյանի հետ` նույն հարցերով Ի՞նչ է փոխվել. 16 տարի անց հարցազրույց Արմեն Չարչյանի հետ` նույն հարցերով](up/article/small/file_62765_4254548.jpg)
Մեդ-Պրակտիկ թիմի կողմից որոշում կայացվեց 2007 թվականին հրապարակվող «Ֆարմացևտ պրակտիկ» պարբերականի շրջանակում պրոֆեսոր Արմեն Չարչյանին հարցազրույցի ժամանակ հնչած...
![](images/calendar.png)
![ԵՊԲՀ. «Ապագան մեր այն երեխաներն են, որոնք ծնվել են և որոնք դեռ պետք է ծնվեն». պրոֆեսոր Օկոև ԵՊԲՀ. «Ապագան մեր այն երեխաներն են, որոնք ծնվել են և որոնք դեռ պետք է ծնվեն». պրոֆեսոր Օկոև](up/article/small/file_62624_4318453.jpg)
Մաշտոցի պողոտայով զբոսնելիս դժվար թե որևէ մեկն անտարբեր անցնի ծաղկեփունջը ձեռքին սպասող կամ անհանգստությամբ լցված հայրիկների, ծննդկանի հարազատների կողքով...
![](images/calendar.png)
![ԵՊԲՀ. Վիրահատությունն առանց արվեստի և ստեղծագործության, սովորական արհեստ է. ԵՊԲՀ պրոֆեսոր Զարեհ Տեր-Ավետիքյան ԵՊԲՀ. Վիրահատությունն առանց արվեստի և ստեղծագործության, սովորական արհեստ է. ԵՊԲՀ պրոֆեսոր Զարեհ Տեր-Ավետիքյան](up/article/small/file_62204_1679327.jpg)
Պրոֆեսոր Զարեհ Տեր-Ավետիքյանը Հայաստանի առողջապահության ոլորտի, բժշկագիտության նվիրյալներից է, որը մինչ օրս աշխատում է՝ բժշկական գիտելիքներով զինելով ապագա բժիշկներին, փրկելով բազմաթիվ կյանքեր...
![](images/calendar.png)
![ԵՊԲՀ. Ամենօրյա հրաշքների ականատես պրոֆեսոր Կարինե Առուստամյանը ԵՊԲՀ. Ամենօրյա հրաշքների ականատես պրոֆեսոր Կարինե Առուստամյանը](up/article/small/file_61716_4300943.jpg)
Կանանց առողջությանը և մայրությանը վերաբերող հարցերը բժշկական գիտությունների դոկտոր, ԵՊԲՀ մասնագիտական և շարունակական կրթության կենտրոնի մանկաբարձության և գինեկոլոգիայի ամբիոնի պրոֆեսոր...
![](images/calendar.png)
![Բժիշկ Յարութիւն Մինասեանի «111 Բռնադատուած Հայ Բժիշկներ․ 1920-1954» Գիրքը Բժիշկ Յարութիւն Մինասեանի «111 Բռնադատուած Հայ Բժիշկներ․ 1920-1954» Գիրքը](up/article/small/file_61458_8669166.jpg)
Բժիշկ Կարպիս Հարպոյեան
Մոնրէալ, 24 Յուլիս 2022
Բժիշկ Յարութիւն Մինասեանի մասին գրած եմ «Հայրենի բազմավաստակ բժիշկ հոգեբուժ...
![](images/calendar.png)
![ԵՊԲՀ. Բժշկագիտության երախտավոր Ալբերտ Զարացյանը նշում է ծննդյան 85-ամյակը ԵՊԲՀ. Բժշկագիտության երախտավոր Ալբերտ Զարացյանը նշում է ծննդյան 85-ամյակը](up/article/small/file_61215_6905161.jpg)
ԵՊԲՀ-ն հիշում ու գնահատում է իր նվիրյալներին, արժևորում նրանց կատարած տեսական ու գործնական աշխատանքը, տարիների վաստակը և փոխանցում նոր սերնդին՝ կոչումով բժշկի առաքելությունը շարունակելու...
![](images/calendar.png)
![Եթե բժիշկն ասաց, որ ամեն ինչ գիտի, ուրեմն սպառվել է որպես մասնագետ. Արեգ Սեփյան Եթե բժիշկն ասաց, որ ամեն ինչ գիտի, ուրեմն սպառվել է որպես մասնագետ. Արեգ Սեփյան](up/article/small/file_60660_2290745.jpg)
«Արմենիա» հանրապետական բժշկական կենտրոնի դիմածնոտային վիրաբուժության բաժանմունքի ղեկավար, դիմածնոտային վիրաբույժ, բժշկական գիտությունների թեկնածու, դոցենտ Արեգ Սեփյանը զբաղվում է դիմածնոտային...
![](images/calendar.png)
![Հայաստանում բժշկական ապահովագրության ներդրումը` արդի պահանջ. հարցազրույց ՀԲԱ նախագահ Արմեն Սողոյանի հետ Հայաստանում բժշկական ապահովագրության ներդրումը` արդի պահանջ. հարցազրույց ՀԲԱ նախագահ Արմեն Սողոյանի հետ](up/article/small/file_60429_8424755.jpg)
Դեռևս 2019 թ. դեկտեմբերին կայացած Հայկական բժշկական ասոցիացիայի և առողջապահության ոլորտի մասնագիտական ասոցիացիաների համատեղ կազմակերպված խորհրդաժողովի ընթացքում քննարկվեց...
![](images/calendar.png)
![](images/white_bl.gif)
![](images/white_br.gif)
![](images/white_tr.gif)
![](images/white_tl.gif)
ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ
-
Ժողովրդական դեղամիջոցներ
-
Հղիություն. 4-րդ ամիս
-
Հղիություն. 7-րդ ամիս
-
Կոճապղպեղ նույնն է՝ իմբիր, Ginger եւ Zingiber Officinale
-
Հղիություն. 6-րդ ամիս
-
«Արագիլ» հիմնադրամը ստեղծված է՝ օգնելու անպտղությամբ տառապող զույգերին. Կարինե Թոխունց
-
Հղիություն. 2-րդ ամիս
- 4-7 ամսական երեխաների սնուցումը
-
Ամուսնական առաջին գիշերը
-
Ընկերության մասին
-
Ինչպես ազատվել անցանկալի մազերից
-
Խնձորը` պզուկների դեմ. ազատվիր նրանցից 1 գիշերվա ընթացքում
-
Պարզվում է ապագա երեխայի սեռը կախված է մայրիկի սնունդից
-
Դդում
-
Կոճապղպեղ՝ նիհարելու համար (կոճապղպեղի թեյ)
-
Հիվանդություն, որը փոխում է մեր կյանքը` կրծագեղձի քաղցկեղ
-
Սեռական գրգռում
-
Արգանդի միոմա. նախանշանները, պատճառներն ու բուժումը
-
Երիցուկ դեղատնային - Ромашка аптечная - Matricaria chamomilla L.
-
Չիչխանի օգտակար հատկությունները
-
Քարավուզ (նույն ինքը՝ նեխուր)
-
Ինչպես ազատվել բերանի վատ հոտից`պարզ միջոց
-
Դիմակներ` մազերի համար
-
Հղիություն. 1-ին ամիս
-
Կրծքի ցավե՞ր ունեք. ինչ անել
-
Ընդհանուր տեղեկություններ մարմնի համակարգերի մասին
-
Ընտրություն ըստ հորոսկոպի
-
Հիվանդություն, որի համար պետք չէ ամաչել (թութք)
-
Հեշտոցային արտադրության պատճառները. մասնագետի անդրադարձը
- Բերանի խոռոչի լորձաթաղանթի ախտահարումը սովորական բշտախտի ժամանակ (սկիզբը` նախորդ համարում)
-
Հղիությունը և նախապատրաստվելը դրան
- Խոսենք այդ մասին. ձեռնաշարժություն
-
Երբ գլխացավն ախտանիշ է: Հանճարեղ և օժտված մարդկանց հիվանդություն
-
Լեղաքարային հիվանդություն. բուժման մեթոդները
-
Սեռական թուլության առաջին նախանշանները. news.am
-
Էկզեմայի տեսակները և բուժումը
-
Ուլտրաձայնային դոպլերոգրաֆիա (երկակի (դուպլեքս) անոթների)
-
ՈւՆԱԲԻ: Արևելյան բժշկության գաղտնիքները
-
Իրիդիոսքրինինգ
-
Գամմա-դանակը նշտարի փոխարեն